ZUS sprawdził ludzi na L4. I odzyskał ponad 150 mln zł

ZUS przeprowadził w pierwszej połowie 2025 roku 227 tys. kontroli zwolnień lekarskich. Efekt? Wstrzymano wypłatę 14,8 tys. zasiłków na łączną kwotę 22,2 mln zł. Dodatkowo, dzięki obniżeniu świadczeń po ustaniu zatrudnienia, do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło 128,3 mln zł. Łącznie daje to imponującą kwotę 150,5 mln zł.

Dla porównania, w analogicznym okresie 2024 roku ZUS przeprowadził więcej kontroli – 260,8 tys. – ale odzyskane środki były niższe i wyniosły 117,5 mln zł. To pokazuje, że mimo mniejszej liczby kontroli, skuteczność działań urzędników znacząco wzrosła.

Chorobowe to nie urlop

ZUS przypomina, że zwolnienie lekarskie nie jest czasem wolnym, który ubezpieczony może wykorzystywać wedle własnego uznania, jak urlop wypoczynkowy. To okres przeznaczony na powrót do zdrowia i regenerację organizmu. Tymczasem nie brakuje przypadków, które pokazują, że nie wszyscy przestrzegają tych zasad.

• Czytaj też: L4 na psa i kota? Radny z USA widzi sporo korzyści w tym pomyśle

Przykłady? Osoba, która w czasie zwolnienia zwiedzała Europę, fryzjerka świadcząca usługi we własnym domu, kosmetyczka pracująca w salonie czy mężczyzna dorabiający jako kierowca. Inny przypadek dotyczył ubezpieczonego, który masowo wystawiał ogłoszenia sprzedaży mebli i biżuterii online, a kolejny – wykonującego pomiary stanu wód na rzecz swojego zleceniodawcy, mimo pobierania zasiłku i świadczenia rehabilitacyjnego.

Ciąg dalszy artykułu pod wideo.

Dwa rodzaje kontroli

ZUS prowadzi dwa typy kontroli zwolnień lekarskich. Pierwszy dotyczy prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. W tym przypadku lekarz orzecznik ZUS weryfikuje, czy stan zdrowia faktycznie uzasadniał wystawienie zwolnienia. Może on przeprowadzić badanie, skierować pacjenta na konsultację specjalistyczną, zażądać dokumentacji medycznej lub zlecić dodatkowe badania.

Drugi rodzaj kontroli dotyczy sposobu wykorzystywania zwolnienia lekarskiego. Pracownicy ZUS, a także płatnicy składek (w przypadku firm zatrudniających powyżej 20 osób), sprawdzają, czy ubezpieczony przestrzega zaleceń lekarskich i nie podejmuje działań, które mogłyby utrudnić powrót do zdrowia

Jeśli ZUS stwierdzi, że zwolnienie było wykorzystywane niezgodnie z jego celem, może wstrzymać wypłatę świadczenia. Co więcej, jeśli zasiłek został już wypłacony, ubezpieczony musi go zwrócić.