Stopy w dół, koszty pożyczek spadają. Takie są teraz limity

Lipcowa decyzja Rady Polityki Pieniężnej automatycznie wpływa na maksymalną wysokość odsetek. Skutki odczują korzystający z najdroższych kart kredytowych, limitów w rachunku i pożyczek gotówkowych.

/ Ideogram

Koszty pożyczania pieniędzy mają dwa twarde ograniczenia przewidziane w prawie. Pierwszym są granice oprocentowania, drugim – maksima opłat i prowizji, czyli kosztów pozaodsetkowych. Każde cięcie stóp procentowych zmienia pierwszy z tych elementów. Niespodziewany ruch Rady Polityki Pieniężnej w lipcu przynosi zatem spadek ceny najdroższych typów finansowania.

Sufit dla odsetek wylicza się jako dwukrotność stopy referencyjnej (po obniżce w lipcu 2025 r. – 5,00 proc.) powiększonej o 3,5 pp. Obecne maksimum to zatem równe 17 procent. Jest ono niższe od obowiązującego od maja o 0,5 pp.

Odsetki od pożyczki – ile można naliczyć?

Poniżej pokazujemy, ile odsetek można pobrać dla przykładowych kwot i okresów spłaty. Zakładamy, że pieniądze zwracane są jednorazowo, a nie w ratach. Limit odsetkowy w równym stopniu dotyczy pożyczek udzielanych przez instytucje, jak i przez osoby prywatne (nieprofesjonalnie, np. wśród znajomych).

Maksymalna kwota odsetek dla pożyczki lub kredytu konsumenckiego (przy stopie referencyjnej 5,00 proc.)

Druga noga antylichwy – limit opłat i prowizji

Limity kosztów pozaodsetkowych wprowadzono kilka lat po pierwszych regulacjach antylichwiarskich. Dostrzeżono wówczas, że powszechna stała się praktyka przerzucania większości kosztów pożyczania środków do różnego rodzaju opłat i prowizji. Wzory regulujące dopuszczalne maksima wielokrotnie zmieniano. Ostatnia zmiana miała miejsce już po pandemii, gdy tymczasowe obniżone wartości wpisano do ustawy o kredycie konsumenckim.

Dodatkowo pojawiły się nowe limity w kodeksie cywilnym. Efekt ostateczny jest taki, że inna granica obowiązuje banki i firmy pożyczkowe, a inna osoby, które pożyczają pieniądze nieprofesjonalnie, czyli w sytuacji niezwiązanej z działalnością gospodarczą.

Dla kredytów i pożyczek bazujących na ustawie o kredycie konsumenckim (profesjonalnych) spłacanych przez co najmniej 30 dni limit wynosi:

• 10 proc. udostępnionej kwoty plus
• 10 proc. udostępnionej kwoty za każdy rok spłaty.

Łącznie nie można jednak pobrać opłat i prowizji przewyższających 45 proc. kwoty kredytu konsumenckiego. Wydłużanie okresu spłaty od pewnego momentu nie powoduje już zatem, że rośnie limit.

Dodatkowy scenariusz przewidziano dla chwilówek, czyli pożyczek o okresie spłaty do 30 dni. Limit wynosi wówczas 5 proc. wypożyczonej kwoty.

Ile łącznie może kosztować najdroższa pożyczka?

Jeśli połączymy limit kosztów odsetkowych i limit kosztów pozaodsetkowych, możemy wyznaczyć maksymalny łączny koszt wypożyczenia środków, który może narzucić obecnie bank lub firma pożyczkowa.

Przygotowaliśmy aktualne zestawienie takiego łącznego limitu dla obecnego poziomu stóp procentowych (5,00 proc.) i obowiązujących ograniczeń opłat i prowizji. Przyjmujemy, że wypożyczone środki zwracane są jednorazowo, a nie w ratach.

Maksymalny łączny koszt kredytu konsumenckiego (odsetki + prowizje, przy stopie referencyjnej 5,00 proc.)

Ile może maksymalnie kosztować pożyczka prywatna?

W przypadku pożyczek prywatnych łączny maksymalny koszt jest nieco inny niż dla kredytu konsumenckiego. Łączna wysokość pozaodsetkowych kosztów „w umowie pożyczki pieniężnej zawieranej z osobą fizyczną i niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową tej osoby” nie może przekraczać stawki wyliczanej według wzoru: (liczba dni spłaty / liczba dni w roku) x całkowita kwota pożyczki x 20 proc.

W całym okresie spłaty koszty pozaodsetkowe nie mogą przekroczyć 25 proc. całkowitej kwoty pożyczki.

Maksymalny łączny koszt pożyczki prywatnej (odsetki + koszty pozaodsetkowe, przy stopie referencyjnej 5,00 proc.)

Źródło: