Zamiast operacji i chemioterapii. Ta metoda leczenia raka już w fazie testów

• Jak jest twój Indeks Dobrostanu Psychicznego? Wypełnij test i sprawdź!
• Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

Alternatywna metoda leczenia nowotworów

Badania wykazały, że szczepionka mRNA w połączeniu z inhibitorami immunologicznego punktu kontrolnego może wywoływać silną reakcję przeciwnowotworową. Kluczowym odkryciem było to, że szczepionka działała nie poprzez atakowanie konkretnego docelowego białka w guzie, ale poprzez ogólną stymulację układu odpornościowego, który zaczął reagować jak podczas infekcji wirusowej. Mechanizm ten opiera się na wzbudzeniu ekspresji białka PD-L1 w guzach, co czyni je bardziej podatnymi na terapię.

• Redakcja poleca: Jako pierwszy na świecie dostał szczepionkę na raka. "Wiem, dlaczego mnie wybrali"

Elias Sayour, onkolog dziecięcy i specjalista z UF Health, wskazał, że wyniki wskazują na ścieżkę leczenia nowotworów, która mogłaby stanowić alternatywę dla powszechnie stosowanych metod, takich jak chirurgia czy chemioterapia. "Ta praca opisuje bardzo nieoczekiwaną obserwację: że nawet szczepionka niespecyficzna dla konkretnego guza lub wirusa — o ile jest to szczepionka mRNA — może prowadzić do efektów specyficznych dla guza" – powiedział Sayour. Jak podkreślił, odkrycie daje nadzieję na komercjalizację szczepionek wykorzystywanych jako uniwersalne narzędzie do uaktywnienia mechanizmów obronnych organizmu wobec nowotworu.

Duane Mitchell, współautor badania, dodał, że istnieje możliwość stworzenia gotowej szczepionki, która mogłaby być stosowana w szerokim zakresie terapii przeciwnowotworowych. Zamiast pomocy w walce z konkretnymi typami raka czy specyficznymi mutacjami, szczepionka może skupiać się na wywołaniu potężnej odpowiedzi immunologicznej organizmu.

Potencjał szczepionek mRNA w leczeniu nowotworów

Od kilku lat Sayour koncentruje się na rozwoju technologii szczepionek opartych o mRNA, które wykorzystują nanocząsteczki lipidowe do transportu materiału genetycznego. W zeszłym roku udało się przeprowadzić przełomowe badania kliniczne na ludziach, w których spersonalizowana szczepionka mRNA wykazała zdolność do mobilizacji układu odpornościowego w walce z glejakiem — agresywnym nowotworem mózgu. Tym razem celem badaczy stało się przetestowanie "uogólnionej" formuły szczepionki, która ma działać niezależnie od rodzaju raka.

W modelach zwierzęcych czerniaka naukowcom udało się obserwować, jak połączenie szczepionki mRNA z przeciwciałami PD-1 prowadziło do mobilizacji układu odpornościowego, a w niektórych przypadkach eliminacji guzów. W innych modelach nowotworowych, m.in. raka skóry i kości, szczepionka mRNA jako samodzielna forma terapii również przyniosła obiecujące wyniki.

Zdaniem Sayoura, szczepionki oparte na mRNA mogą zapoczątkować multisystemowe reakcje immunologiczne, które pomagają limfocytom T w aktywnym niszczeniu komórek nowotworowych. "Potencjalnie może to być uniwersalny sposób na obudzenie własnej odpowiedzi immunologicznej pacjenta na raka" – stwierdził Mitchell.

Obecnie zespół badawczy koncentruje się na dalszym rozwijaniu szczepionek na podstawie najnowszych wyników oraz jak najszybszym przejściu do testów na ludziach, co może otworzyć nowy rozdział w leczeniu nowotworów.