Problem „emerytur czerwcowych"
Osoby, które składały w latach 2009-2019 wniosek o emeryturę w czerwcu, otrzymywały świadczenie niższe, niż gdyby wystąpiły z takim wnioskiem np. w maju. W przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu ówczesne przepisy nie przewidywały uwzględniania dodatkowych waloryzacji kwartalnych, lecz wyłącznie roczną. W rezultacie emeryci, którzy przechodzili na emeryturę w czerwcu, mogli mieć świadczenie nawet o kilkaset złotych niższe. Na ten problem zwracał uwagę m.in. Trybunał Konstytucyjny.
Ustawa o przeliczeniu świadczeń
Zgodnie z ustawą ZUS bez konieczności składania wniosku ponownie ustali wysokość świadczenia dla osób pobierających emerytury i renty rodzinne po emerytach, którym ustalono prawo do emerytury w czerwcu w latach 2009-2019. Jeżeli ktoś przeszedł na emeryturę w czerwcu, to wysokość emerytury ustalana będzie tak, jakby przeszedł na emeryturę w maju danego roku. Tak ustalone wysokości emerytury i renty rodzinnej podlegałyby następnie waloryzacji na zasadach, jakie obowiązywały po dniu przyznania emerytury lub renty rodzinnej. Nowa kwota świadczenia nie będzie mogła być niższa niż dotychczas wypłacana.
Szczegóły zmian
Świadczenia w nowej kwocie będą wypłacane od 2026 r, wtedy też ustawa wejdzie w życie. Na ustalenie nowej wysokości emerytury lub renty rodzinnej ZUS będzie miał 3 miesiące od tego terminu.
Świadczenia w zwiększonej kwocie będą przysługiwały uprawnionym od 1 stycznia 2026 roku – nawet jeżeli ZUS wyda taką decyzję w lutym lub marcu. Wówczas Zakład wypłaci takiej osobie wyrównanie.
Wypłata świadczeń
Realizacja projektu w pierwszym roku będzie kosztowała ok. 287 mln zł. Kwota ta zostanie w całości pokryta z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Projekt zostanie zaadresowany do ok. 95 tys. emerytów i rencistów rodzinnych.
W 2021 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która częściowo rozwiązywała problem tzw. emerytur czerwcowych. Ustawa zmieniła zasady wyliczania emerytur na stałe, dlatego osoby osiągające wiek emerytalny w czerwcu mogą już bez obaw składać wnioski o świadczenia w tym miesiącu.
Nowela ta nie zakładała jednak ponownego przeliczenia i wypłacenia wyrównania osobom, które przechodziły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019.