Nowy dzień wolny od pracy? Ci pracownicy korzystają z wolnego już w tym roku. Mają też inne dodatkowe uprawnienia

Dodatkowe dni wolne od pracy dla wszystkich

Jak pokazały ostatnie miesiące, samorządy przodują we wprowadzaniu nowoczesnych standardów organizacji pracy i we własnym zakresie wdrażają w urzędach rozwiązania, nad których wprowadzeniem do powszechnie obowiązujących regulacji pracują rządzący. Dotyczy to nie tylko krótszego czasu pracy, o czym w ostatnim czasie już pisaliśmy, ale również dodatkowych dni wolnych od pracy tworzących tzw. weekendy. O co chodzi?
W ostatnim czasie do Kancelarii Prezydenta trafiła petycja dotycząca wprowadzenia dodatkowych dni wolnych od pracy. Chodziło o: Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Święto Flagi RP, piątek po Bożym Ciele, Dzień Zaduszny i Sylwestra. Katalog jest dość obszerny, ale jego uzasadnienie stosunkowo jednolite – autor petycji wskazał, że te dodatkowe dni wolne od pracy miałyby umożliwić pracownikom spędzenia większej ilości czasu z rodziną, zaznanie magii świąt oraz ujednolicić sytuację pracowników, wśród których wielu korzysta z urlopów lub mają dni wolne np. w szkole. W uzasadnieniu wskazano również, że w Święto Flagi, w Sylwestra i w piątek po Bożym Ciele obowiązują sobotnie rozkłady jazdy komunikacji publicznej, a od Wielkiego Czwartku w szkołach odbywa się wiosenna przerwa świąteczna, z kolei zaś w Sylwestra zimowa przerwa świąteczna. To wszystko potwierdza, że te dni nie są w oczach społeczeństwa normalnymi dniami pracy i większość zakładów pracy i tak nie funkcjonuje w tym okresie „normalnie”.

Samorządy popierają ten pomysł

Co ciekawe, jak wskazuje Serwis Samorządowy PAP, pomysł ustanowienia piątku po Bożym Ciele dniem ustawowo wolnym od pracy podoba się samorządom. Jak bowiem pokazuje praktyka, i tak w tym dniu wiele urzędów będzie zamkniętych, a w innych godziny pracy zostaną skrócone. Wprowadzenie w tym zakresie odgórnych regulacji ujednoliciłoby więc sytuację pracowników. Na potwierdzenie tej tezy Serwis Samorządowy wskazał Krynicę Morską, w której tego dnia nie będzie prowadzona obsługa interesantów, a urzędnicy proszą o zaplanowanie wizyty w urzędzie w innym, dogodnym terminie oraz zachęcają do kontaktu elektronicznego. Zamknięty dla mieszkańców będzie również Urząd Gminy Radzymin, którego pracownicy odpracowali ten dzień wydłużając czas pracy 13 czerwca o godzinę i w sobotę 14 czerwca pracując w godz. 7.00-13.00. Długim weekendem będą się cieszyli również urzędnicy gminni w Nadarzynie, którzy otrzymali dzień wolny za 3 maja. Urzędy będą też nieczynne w: gminie Ostrowite, Milejczyce, Wildze, Szklarskiej Porębie, Komornikach, Konstancinie-Jeziornie, Będzinie i w Miedzichowie. Wielu urzędników z innych lokalizacji będzie jednak pracowało. Tak będzie na przykład w Trzebini, czy w gminie Piątek.

Potrzebne są regulacje ustawowe

Jak powiedział cytowany przez Serwis Samorządowy wójt gminy Ostrowite, Ten jeden dzień w roku na pewno nie wpłynie na urzędowanie całej jednostki samorządu, dlatego uważam że piątek po Bożym Ciele powinien być dniem wolnym od pracy, przynajmniej w sferze publicznej. Te 8 godzin w ciągu roku dla urzędu nie ma najmniejszego znaczenia. Jest to sytuacja komfortowa psychicznie dla pracowników, którym również przysługuje czas wolny, a w tym przypadku dzień ustawowo byłby dobrym rozwiązaniem.Podobne spojrzenie na sprawę ma również, zdaniem Serwisu Samorządowego, sekretarz gminy Miedzichowo, która wskazała, że(…) że na funkcjonowanie naszego urzędu by to nie wpłynęło. Chyba już nasi mieszkańcy są przyzwyczajeni do tego, że faktycznie po Bożym Ciele zamykamy urząd w ramach urlopów i nie spotkaliśmy się z taką sytuacją, która by do nas wróciła negatywnie, że jest ten urząd zamknięty. My też jesteśmy małym urzędem i zawsze patrzymy, czy możemy sobie na to pozwolić. Gdyby było to ustawowo rozwiązane, to pewnie pracownicy by się cieszyli, natomiast nie rozmawialiśmy na temat tego projektu. Ale nie spotkaliśmy się z problemami organizacyjnymi ze strony mieszkańców.

Bez wątpienia dodatkowy dzień ustawowo wolny od pracy choćby w urzędach, wpisałby się w strategię uatrakcyjniania sfery budżetowej jako pracodawcy, ale czy jego wprowadzenie w sferze prywatnej byłoby dobrym posunięciem? Tutaj zapewne znalazłoby się wiele argumentów zarówno za i przeciw. Póki co, katalog dni wolnych od pracy obejmuje obok niedziel również:

• 1 stycznia – Nowy Rok,
• 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
• pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
• drugi dzień Wielkiej Nocy,
• 1 maja – Święto Państwowe,
• 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
• pierwszy dzień Zielonych Świątek,
• dzień Bożego Ciała,
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
• 1 listopada – Wszystkich Świętych,
• 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości,
• 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia,
• 25 grudnia – pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
• 26 grudnia – drugi dzień Bożego Narodzenia.

Póki co, urlop, opieka nad dzieckiem i siła wyższa

Dodatkowo, każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin (art. 130 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy). W przypadku dni takich jak piątek po Bożym Ciele czy Święto Flagi, pracownicy chcący zapewnić sobie tzw. długi weekend muszą korzystać z ogólnodostępnych instytucji prawa pracy, np. urlopu wypoczynkowego. Pracownicy będący rodzicami często wykorzystują też w tych dniach prawo do zwolnienia od pracy na opiekę nad dzieckiem. Przysługuje ono każdemu pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat (art. 188 k.p.), a jego wymiar to 16 godzin albo 2 dni. Złożony przez pracownika wniosek o udzielenie zwolnienia jest dla pracodawcy wiążący, co sprawia, że pracownicy-rodzice nie muszą obawiać się tego, że nie będą w stanie zapewnić opieki dzieciom, którego tego dnia będą miały wolne w szkole.

Możliwością, z której pracownicy chętnie korzystają w takich sytuacjach jest też zwolnienie z powodu siły wyższej. Co prawda instytucja ta nie jest to zgodnie z intencją ustawodawcy przewidziana w tym celu, jednak jak pokazała praktyka, zasady korzystania z niej sprawiają, że tak właśnie pracownicy z niej korzystają. Prawo do tego zwolnienia przysługuje każdemu pracownikowi w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. Jego powodem powinno być działanie siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Ustawodawca nie dał jednak pracodawcom żadnych narzędzi, które pozwalałaby na zweryfikowanie powodów leżących u podstaw wniosku o to zwolnienie, co sprawia, że muszą oni polegać na oświadczeniu pracownika.

Dalszy ciąg materiału pod wideo